وقتی میزان کمی راجع به گیمیفیکیشن اطلاعات کسب می کنید،متوجه می شوید که مردم خیلی اوقات به هرچیزی گیمیفیکیشن می گویند هرچیزی که در آن چیزی شبیه به بازی است را گیمیفیکیشن خطاب می کنند تا جایی که حتی یک سوال ساده در اینستاگرام گیمیفیکیشن نامیده می شود.ادبیات موضوع شفاف نیست و از همین رو در تلاشیم تا تفاوت های گیم با پلی را در این مقاله توضیح دهیم.(اگر هنوز نمی دانید گیمیفیکیشن چیست کلیک کنید)
اکثر مشتری ها در ایران با این رویکرد صحبت می کنند:” آقای حاتمی ما یک باشگاه مشتریان داریم و می خواهیم در آن تعدادی بازی اضافه کنیم و گیمیفیکیشن داشته باشیم!”
بنابر این در این مقاله که اقتباسی از مقاله آندره مارچوسکی است تلاش می کنم تا به تفاوت های گیم با پلی بپردازم.
تفاوت های گیم با پلی:معرفی پلی(play)
حتما راجع به پلی و تفاوت آن با گیم خوانده اید.طبق تعریف مارچوسکی پلی یک فعالیت آزادانه است که منجر به سرگرمی می شود.
مثلا وقتی شما یک کالا می خرید و حباب های پلاستیکی آن را میترکانید مشغول پلی هستید.در اینجا سیستم چیزی را به عنوان قانون بازی به شما تحمیل نمی کند شما آزادید هرجور دوست دارید حباب های پلاستیکی را بترکانید.یا برای مثال دو دختر بچه با عروسک هایشان بازی می کنند فکر و خیال می کنند و در یک تی پارتی شرکت می کنند این دو کودک به نقش آفرینی یک سری شخصیت های خیالی می پردازند اینجا نه هدفی وجود دارد و نه قانونی تنها شادی و سرگرمی پس اینجا دوباره با پلی سروکار خواهیم داشت.
بعد از اینکه جناب هایزینگا مفهوم پلی را تعریف کرد فرد مهم و بزرگ بعدی Caillois بود که در 1986 6 ویژگی را برای پلی برشمرد این ویژگیها را با مترادف انگلیسی آنها مینویسیم:
- free به این معنی که بازیکن احساس اجبار برای بازی کردن ندارد
- separate یک زمان و مکان مشخص دارد
- uncertain یک عدم قطعیت وجود دارد
- unproductive وقتی بازی تمام میشود همه چیز از اول شروع میشود.
- regulated یک سری قوانین وجود دارد
- fictitious بازیکنان برای مدت محدودی در یک فعالیت غرق میشوند.
تفاوت های گیم با پلی: معرفی گیم(بازی)
یکی از پیچیده ترین کلمات برای تعریف و توضیح گیم محسوب می شود افراد متفاوتی تلاش کرده اند که برای گیم تعریفی ارائه دهند و نکته جالب توجه این است که این تعاریف آنقدر متفاوت هستند که برای مثال ماروپله در خیلی از این تعاریف بازی محسوب نمی شود و در تعدادی دیگر بازی محسوب می شود!
در گیم بر خلاف پلی ما یک سری اهداف و چالش ها داریم و یک سری قوانین مشخص می کنند که چگونه باید به این اهداف برسیم برای مثال در بازی راز جنگل هدف این است که سریعترین نفر باشیم که 3 کارت را بر میداریم و قوانینی تعریف شده است که چگونه بتوانیم این کار را انجام دهیم.
اما یک سوال اساسی اگر اینگونه باشد پس خیلی از فعالیت هایی که ما انجام می دهیم بازی هستند! برای مثال کار کردن یک سری اهداف دارد یک سری چالش دارد یک سری قوانین دارد چه چیزی باعث می شود که ما راز جنگل را بازی بدانیم اما کار کردن در اداره را بازی ندانیم؟
یکی از نکات مهم نوع برخورد شما با بازی و کار است.نوع برخورد ما با بازی ها با چیزی به عنوان “lusory attitude”نامگذاری می شود.ما بازی می کنیم با این دیدگاه که این فقط یک بازی است من بازی می کنم و بعد از زمان خودم لذت می برم .شما هیچگاه مجبور به بازی کردن نیستید و اگر روزی مجبور بودید که یک بازی را انجام دهید شما بازی نمی کنید!در حقیقت تفاوت بازی و کار دقیقا همینجاست شما مجبورید کار کنید اما مجبور نیستید بازی کنید.
پس یک بار دیگر با هم مرور کنیم بازی گلف را در نظر بگیرید شما باید یک توپ کوچک را به درون یک حفره هدایت کنید شما می توانید خیلی راحت توپ را با خود حمل کنید و به درون حفره بیندازید اما قوانین منع کننده باعث می شود که شما این کار را انجام ندهید.
توی(اسباب بازی)
اسباب بازی ها اشیائی هستند که در پلی و گیم استفاده می شوند و از خودشان هیچ قانونی ندارند یعنی شما می توانید آزادانه با آن ها صرفا با هدف سرگرمی بازی کنید(پلی) و یا اینکه یک سری قوانین خاص برای آن وضع کنید و مشغول گیم شوید.
نظریات مرتبط با پلی
در رابطه با پلی نظریات متفاوتی ارائه شده است که شاید مهمترین نظریه نظریهی پیاژه باشد با این حال با توجه به اینکه عدهای از دوستان برای پایاننامهی گیمیفیکیشن از سایت ممکن است استفاده کنند گفتم شاید دیدن عکس زیر برای آنها خالی از لطف نباشد.