اعتیاد به بازی ؛ 7 تکنیک موثر

یکی از سوالاتی که مکررا از من پرسیده می‌شود این است که در بازی‌ها چه چیزی وجود دارد که اعتیاد به بازی اینقدر شایع است. از طرف دیگر وقتی به بازار بازی‌ها، نگاهی می‌اندازیم متوجه می‌شویم که قدیم‌ها بود که می‌شد صرفا با داشتن یک بازی خوب به پول خوب رسید! با نگاه مختصر به مارکت‌های اندروید و IOS متوجه می‌شویم که 90 درصد بازی‌ها رایگان هستند! پس بازی‌ها برای اینکه بتوانند پول خوبی تولید کنند، باید اعتیاد آور(به کلش فکر کنید!)و شکل‌دهنده‌ی یک سری عادت باشند و حتی گاهی باید با رو ح و روان کاربر بازی کنند!

تنها در این حالت است که یک نفر حاضر است برای بازی پول بدهد! و فقط بازی‌هایی که کاربران خود را به صورت منظم حفظ می‌کنند می توانند زنده بمانند! بنابر این ما سعی کردیم که 7 تکنیک معمول در بازی‌سازی را معرفی کنیم از این تکنیک‌ها به دفعات در طراحی گیمیفیکیشن نیز استفاده می‌شود. اعتیاد به بازی غالبا به دلیل وجود این 7 عنصر رخ می‌دهد.

تکنیک اعتیاد به بازی : پیشرفت تأمین شده

شاید به صورت خلاصه بتوان گفت که کاربرانی که در راه رسیدن به یک هدف، پیشرفتی داشته‌اند برای رسیدن به آن هدف، متعهد‌تر هستند. به عنوان مثال دو دانش‌آموز فرضی را در نظر بگیرید که یک سری تست ریاضی را می‌خواهند حل کنند. دانش‌آموز اول، یک صفحه 10 سوالی در اختیار دارد و دانش‌آموز دوم یک صفحه 12 سوالی که 2 تست اول آن حل شده‌است. درست است که هر دو دانش آموز باید 10 سوال دیگر را جواب بدهند اما شاید برایتان جالب باشد که دانش آموز شماره 2 به دلیل پیشرفت اولیه بیشتر(هرچند ساختگی) 50 درصد تعهد بیشتری به کامل کردن سوالات نشان می دهد.

این پدیده در بسیاری از بازی‌ها دیده می‌شود. علت این است که از لحاظ نوروساینس بازی‌ها پیوستگی عجیبی با دوپامین دارند و هرچه به هدف نزدیک‌تر باشیم دوپامین بیشتر ما را مجاب به حرکت می‌کند. مثلا بعد از اولین بازی در یک بازی ویدیویی که در آن باید بدوید مثلا بازی معروف temple run می‌توان به بازیکن یک ماموریت داد مثلا اینکه 1000 متر بدو سپس به کاربر بگوییم شما قبلا 250 متر از این 1000 متر را رفته‌اید!

برای استفاده از این روش  و البته ایجاد حس اعتیاد به بازی، باید این نکته را به خاطر بسپارید که کاربر باید کاملا هدف مورد انتظار شما را بداند، راه رسیدن به آن کاملا مشخص باشد و شما مقداری از آن هدف را برای وی کاور کنید. مثلا نگویید 5 سیب را جمع کن بلکه بگویید 7 سیب را جمع کن! البته این دو سیب هم تقدیم به شما! در ضمن پیشرفت تأمین شده ترجمه   Endowed Progress می‌باشد.

تکنیک اعتیاد به بازی : جلوگیری از ضرر

به عنوان انسان، ما معمولا تلاش می‌کنیم تا از درد جلوگیری کنیم.(رانه جلوگیری از ضرر در اکتالیسیس) طبق تحقیقات اگر شما بر حسب اتفاق 10 هزار تومان پول خود را از دست دهید باید 37 هزار تومان پول به دست آورید تا رنج از دست دادن پول به باد رفته را فراموش کنید! و این نکته‌ی بسیار مهمی است که خیلی از افراد آن را نمی‌دانند!

احتمال می‌دهیم رابرت چالدینی را بشناسید نویسنده برجسته کتاب influence وی می‌گوید:” این گرایش که انسان‌ها به جلوگیری از ضرر نسبت به کسب سود حساس‌تر هستند، از مهم‌ترین و مورد تایید قرار گرفته‌ترین یافته‌هایی است که می‌توان در علوم اجتماعی به آن اشاره کرد”. در دوره نوروساینس هم متوجه شدیم که این مورد به دلیل کورتیزول است.

تولیدکنندگان بازی هم از روزهای اول از این تکنیک استفاده کرده‌اند. اگر تا به حال Arcade Game بازی کرده‌اید، حتما این اتفاق برای شما پیش آمده که خدای نکرده در بازی بمیرید و به شما گفته شود که می‌توانی یکی از امتیازات خود را مصرف کنی تا ادامه دهی و در نهایت “تنفر بازیکنان از باختن” سبب می‌شود تا حتی مقدار اندکی پول برای نباختن و جلوگیری از ضرر بپردازند. 30 سال بعد از اینکه بازی پک من از این تکنیک استفاده کرد یک شرکت به اسم king فرمول استفاده از این تکنیک را عوض کرد و توانست یکی از بازی‌های ماندگار تاریخ را با این تکنیک تجاری کند.

کندی کراش و تکنیک اعتیاد به بازی جلوگیری از ضرر

و آن بازی چیزی نیست جز کندی کراش اگر تا به حال این بازی را انجام داده‌اید چند لحظه فکر کنید که چگونه این بازی از این تکنیک برای پول در آوردن استفاده کرده‌است. استفاده‌ی همزمان از تکنیک جلوگیری از ضرر و پیشرفت تامین شده باعث شد تا این بازی یک موفقیت خیره کننده داشته باشد و به میلیون‌ها دلار پول برسد همه‌ی این‌ها را باید مدیون کاربرهایی باشیم که نخواستند پیشرفتشان در یک مرحله خاص از بین برود و با پرداخت چند دلار 5 حرکت اضافه خریدند!

جلوگیری از ضرر در کندی کراش

تکنیک اعتیاد به بازی : سوم:حسادت

بنا به تعریف ویکیپدیا حسادت وقتی اتفاق می‌افتد که یک فرد کیفیت،دستاورد یا مالکیت برتر فرد دیگری را نداشته باشد و آرزو کند که ای کاش وی به جای فرد دیگر این توانایی را می‌داشت! حسادت کاملا مرتبط به مقایسه است! ما ممکن است کاملا نسبت به حقوق خود حس خوبی داشته باشیم تا زمانی که متوجه شویم همردیف ما حقوق بیشتری نسبت به ما می‌گیرد.

تکنیک اعتیاد به بازی حسادت در کتاب ها

در کتاب ماندگار “نابخردی های پیش بینی پذیر” دن اریلی بزرگ نشان می دهد که ما حلقه هایی را کنترل می کنیم که در آن افرادی هستند که ما خودمان را با آن‌ها می‌سنجیم. بنابر این وقتی بعد از سال‌ها همکلاسان دانشگاهتان جمع می‌شوند، شما شاید از شرکت در جمعی که حقوق بیشتری از شما می‌گیرند اجتناب کنید.

اما بازی‌ها عملا دقیقا برعکس این کار را انجام می‌دهند! در بازی‌ها شما باید حسادت بورزید! این ویژگی در بازی‌هایی که شما در آن‌ها یک مجموعه یا بهتر بگوییم یک جهان را می‌سازید خیلی زیاد دیده می‌شود. در بازی Simpsons ،که در این بازی افراد بازی را از ابتدا می‌سازند بازیکنان در ابتدا می‌توانند ببینند که شهرشان در نهایت به چه شکلی ممکن است در بیاید. حتی در بین بازی بازیکنان دائما تشویق می‌شوند تا شهر همسایه‌های خود را ببینند و تشویق شوند که مانند آن ها یک اثر هنری خلق کنند!

اگر به صورت خلاصه بخواهیم صحبت کنیم باید بگوییم که این یک ویژگی اجتماعی است بنابر این در این جا باید سعی کنیم کاربران به حس دستاورد برسند و حس کنند که چیزی که دارند لیاقت پز دادن دارد! سپس وقتی بتوانند در جای مناسب به فرد مناسب دستاورد خود را نشان دهند خود به خود حس حسادت به وجود می آید شاید برای همین هم هست که در خیلی از بازی‌ها رفتار کاربران برتر برای سایر افراد مشخص است.

البته نکته‌ی بسیار مهم این است که کاربر باید بداند راه رسیدن به وضعیت ایده‌آلش چیست! برای مثال اگر من ندانم که چگونه در بازی مثلا pou می‌توانم لباس‌های خوبی برای کودکم داشته باشم دیگر حس حسادت مثبتی اتفاق نخواهد افتاد! در طراحی گیمیفیکیشنی هم این حس بسیار به کمک ما می‌آید مخصوصا در گیمیفیکیشن منابع انسانی!

تکنیک اعتیاد به بازی چهارم : عمل متقابل

عمل متقابل در اینجا به این معناست که یک کار مثبت را با یک کار مثبت دیگر جواب دهیم وقتی کسی به شما یک هدیه می‌دهد، ما به نوعی مدیون وی می‌شویم و می‌خواهیم چیزی در ازای آن به دوست خود بدهیم این یک نرم اجتماعی غالب، در اکثر فرهنگ‌ها به خصوص فرهنگ‌های شرقی می‌باشد در فرهنگ‌های شرقی، هدیه چیزی با ارزش‌تر از فرهنگ غربی معنا دارد.

از نوروساینس هم می‌دانیم که بازی عمل متقابل یک بازی مخصوص پستانداران است و به هورمون اوکسی توسین ربط دارد! عمل متقابل در بازی های free to play نقش اساسی دارد اگر تا بحال کندی کراش بازی کرده‌اید احتمال زیاد تصویر زیر را دیده‌اید:

دوستان در این بازی هدایایی برای یکدیگر می فرستند مخصوصا وقتی که شما از لحاظ انرژی و “جان” در موقعیت ضعف هستید! این هدایا می‌توانند نجات‌گر باشند! فرض کنید شما در بازی نیاز به یک جان اضافی دارید و اعلام نیاز می‌کنید من به عنوان دوست شما برای شما یک جان می‌فرستم سپس زمانی که من به یک جان نیاز داشتم، من به شما اعلام نیاز می‌کنم!

شما از خودتان می‌پرسید چرا که نه! کامران به من یک بار کمک کرده‌است! پس من هم، به وی کمک می‌کنم. طریقه‌ی استفاده از این تکنیک برای بازی شما، بسیار ساده است! اگر یک اپلیکیشن اجتماعی دارید، بسیار عالی است تنها اجازه دهید تا کاربران بتوانند برای هم هدیه بفرستند.

تکنیک اعتیاد به بازی پنجم : محدودیت

محدودیت یک تکنیک شناخته شده‌است. ما معمولا برای اشیایی که کمیاب و یا خیلی منحصر به فرد هستند، ارزش بیشتری قائل هستیم. خیلی از بازی‌های free to play دقیقا از این تکنیک استفاده می‌کنند تا کاری کنند افراد به صورت دیوانه‌وار از آنها خرید کنند. در تصویر زیر، مشاهده می‌کنید که کاربر به یک تخفیف ویژه رسیده‌است و این تخفیف تنها 60 دقیقه پایدار خواهد بود.

بسیاری از بازی‌ها از این تکنیک در قوانین خود استفاده می‌کنند. به طور مثال Fallout Shelter که یک بازی مدیریت منابع می‌باشد که در آن جعبه‌هایی از کارت‌ها با حداقل یک کارت کمیاب را می‌فروشد. این در حالیست که بازی Infinity Blade 3 دقیقا همین کار را می‌کند با این تفاوت که به کاربر اعلام می‌کند که ممکن است تاجری که این جعبه‌ها را می فروشد دیگر نیاید! و شما را به نوعی مجبور می‌کند تا حتما آیتمی را خریداری کنید.

در خیلی از محصولات شما می‌بینید که مثلا در یک لپ لپ، یک عدد کارت شماره یک هست در لپ لپ بعدی مثلا کارت شماره‌ی دو و اگر شما هر 10 شماره را بتوانید جمع کنید یک جایزه خوب می‌گیرید. تکنیکی که واحد فروش به کار می‌برد، این است که در هر 100 واحد لپ لپی که درست می‌کند تنها یک عدد از شماره مثلا 7 را قرار می‌دهد تا این شماره کمیاب شود و افراد برای بدست آوردن آن لپ لپ‌های بیشتری بخرند.

همچنین یک خاصیت جالب دیگری که محدودیت دارد لاف زنی است یعنی مثلا در مثال بالا من توانسته‌ام شماره‌ی هفت را داشته باشم و می‌دانم که این شماره کمیاب است پس شروع به فخرفروشی می‌کنم! کلا اینکه شما مالک چیزی کمیاب باشید یک دستاورد محسوب می‌شود!

تکنیک اعتیاد به بازی ششم : تریگرینگ

BJ Fogg یک مدل جالب برای رفتار ما ارائه داده‌است. مدلی که به ما می‌گوید چگونه ما انسان‌ها رفتار می‌کنیم. او می‌گوید ما تنها وقتی فعالیتی را انجام می‌دهیم که انگیزه و توانایی ما در یک جهت باشند و یک تریگر خوب وجود داشته باشد. به طور مثال شما وقتی تلفن خود را بر می‌دارید که :

1. شما می‌خواهید با تماس گیرنده صحبت کنید.(انگیزه)
2. تلفن شما نزدیک شماست(توانایی)
3. شما متوجه شدید که تلفن شما زنگ خورده است(تریگرینگ)

بعضی از بازی‌ها به خوبی توانسته‌اند انگیزه‌ی بازیکنان خود را شناسایی کنند و تریگرهای خوبی را برای این منظور فعال کرده‌اند. برای مثال خیلی از بازی‌ها در رشوه دادن! به بازیکنان خوب عمل می‌کنند. آن‌ها می‌گویند ما را در فیسبوک به طور مثال دنبال کن تا در ازای آن چند سکه مجازی به تو بدهیم. این دکمه معمولا در صفحه‌ی اول و یا در انتهای یک مرحله به کاربر نشان داده می‌شود. به طور مثال در بازی Best Fiends know better این پیشنهاد رشوه مانند آن‌ها، در صفحه‌ی فروشگاه دیده می‌شود. سازندگان بازی تصور کرده‌اند که اگر کسی به فروشگاه برود احتمالا قصد خرید gem را دارد! پس این زمان بهترین زمان برای دادن پیشنهاد رشوه است!

همین اتفاق وقتی می‌افتد که وارد صفحه جوایز می‌شوید. در اینجا کاربر از کلید‌ها برای آنلاک کردن جوایز استفاده می‌کند اگر تمام کلید‌های خود را استفاده کرده‌اید ما را در شبکه‌ی اجتماعی دنبال کنید تا یک کلید اضافی بگیرید!

نکته‌ی جالب‌تر این است که معمولا این پیشنهاد بر خلاف سایر پیشنهادها، به صورت انیمیشن ظاهر می‌شود تا کاربر حتما متوجه وجود آن شود. نکته‌ی مهم دقیقا این است که در بهترین زمان و مکان بتوانیم این پیشنهاد را به کاربر دهیم. یکی از اشکالات رایج طراحی بازی‌ها و گیمیفیکیشن، این است که در زمان اشتباه از کاربر می‌خواهیم تجربه‌س خود را با دیگران به اشتراک بگذارد.

چیزی که بزرگان گیم و گیمیفیکیشن روی آن تاکید دارند این است که دقیقا در لحظه‌ای که کاربر حس می‌کند برای اولین بار به win-state رسیده‌است، باید برای وی این امکان را فراهم کنیم. چون در این لحظه، وی انگیزه‌ی بالایی خواهد داشت.

تکنیک اعتیاد به بازی هفتم: اثر برخورداری

وقتی شما جذب یک بازی می‌شوید بسیار سخت است که از عادت بازی کردن دست بکشید! حتی می‌توان گفت، جدا شدن از آن مثل جدا شدن از همسرتان می‌ماند بعد از آن همه زمانی که باهم داشتیم؟؟در ipad خود می‌بینید که آیکون بازی به خود می‌لرزد و می‌گوید واقعا می‌خواهی مرا حذف کنی؟ بعد از آن همه پیشرفتی که با هم داشتیم؟

اثر برخورداری یک تکنیک اعتیاد به بازی و روابط!

این دقیقا جاییست که اثر برخورداری از خود رونمایی می‌کند. اثر برخورداری فرضیه‌ای است که می‌گوید که ما برای اشیایی که مالکشان هستیم ارزش بیشتری قائل هستیم بعد از سرمایه‌گذاری کردن روی یک بازی به مدت زیاد و از لحاظ احساسی به آن وابسته بودن ، کنار گذاشتن بازی به نظر یک ضایعه بزرگ می‌رسد.

کنار گذاشتن آن همه زمانی که گذاشتیم، هزینه‌ای که کردیم، همه به خاطر هیچ چیز؟ نکته‌ی حیرت‌آور اما، این است که به محض اینکه این بازی را حذف کردید(غالبا برای پسرها!) عقلانیت انگار سرجای خود بر می‌گردد و جادوی سیاه به پایان می‌رسد و شما به خود می‌گویید بالاخره آزاد شدم!! بالاخره آزادم هرچیزی را که دوست دارم بخوانم،بازی کنم و حتی همسرم را بجای این بازی احمقانه دوست داشته باشم.

نیاز به دوپامین هنوز هم هست و اعتیاد جدید این بار در صفحه ipad شما وجود دارد! اما چگونه از اثر برخورداری استفاده کنیم؟این 7 تاکتیک را با دوستان خود به اشتراک بگزارید و بلافاصله حس کنید شما هم در موفقیت این پست ها سهیم هستید!