معرفی و نقد کتاب طراحی اغواگرایانه

در این مقاله به بررسی کتاب seductive interaction design می‌پردازیم. شاید ترجمه‌ی درستی برای این کتاب وجود نداشته باشید چیزی شبیه طراحی اغواگرایانه شاید بد نباشد اما در خود کتاب راجع به معنای کلمه seductive توضیحاتی داده است که منجر می‌شود که لفظ اغواگرایانه خیلی مناسب عنوان کتاب نباشد. اما شما اسم طراحی اغواگرایانه را از ما بپذیرید!

چرا باید کتابی که به ظاهر عنوان گیمیفیکیشن ندارد را بخوانیم؟

در توضیحات مربوط به گیمیفیکیشن چیست توضیح دادم که ادبیات گیمیفیکیشن بسیار ضعیف است و هنوز توافق جامعی روی حتی تعریف آن وجود ندارد به همین دلیل هم نباید انتظار داشت که بهترین کتاب‌های گیمیفیکیشن خیلی راجع به گیمیفیکیشن صحبت کنند. برای مثال خود یوکای چو لفظ طراحی انسان محور را بجای گیمیفیکیشن مطرح کرده‌است و در خیلی از تعاریف جدید برای گیمیفیکیشن حتی از لفظ بازی استفاده نشده‌است.

آیا این کتاب کتابی برای یک بار خواندن است؟

یکی از کتاب‌های جالبی که همواره در ذهن من بوده و همیشه دوست دارم  آن را بخوانم، کتاب سینوهه است که ترجمه ذبیح‌الله منصوری است. در مقدمه‌ی این کتاب ذکر شده که این کتاب را در سه زمان متفاوت بخوانید: نوجوانی، میانسالی و پیری و مطمئن باشید که هر سه بار معنای متفاوت از آن درک می‌کنید. کتاب‌های کمی هستند که این حس را به شما بدهند که شاید در مقطع دیگری از زندگیتان، در مقطع دیگری از فعالیت حرفه‌ایتان اگر آن کتاب را بخوانید معنای متفاوت و جذاب‌تری دستگیرتان بشود. کتاب‌های کمی هستند که همیشه مطمئنید که بارهای دوم و سومی هم هستند که این کتاب را خواهید خواند و طراحی اغواگرایانه در ذهن من از این دست کتاب‌هاست.

طراحی کتاب

طراحی خود کتاب برخلاف خیلی از کتاب‌های دیگری که ادعای گیمیفیکیشن دارند طراحی جذابی از رنگ های زیادی استفاده شده است شکل های بجا و مناسبی استفاده شده‌است. کتاب در حقیقت صفحه‌آرایی خیلی خوب، شیک و مناسبی دارد و در عین حال که متفاوت است چشم‌نواز است برای مثال اولین صفحه هر بخش صورتی است و انگار با یک هدف خاصی از این رنگ‌ها استفاده شده‌است. همین باعث می‌شود که ادعاهای کتاب خیلی بیشتر رنگ حقیقت بگیرد. انگار کسی که این ادعاهای طراحی اغواکننده را می‌کند،خود در نگارش این کتاب از آن نکات استفاده کرده‌است. این مورد مثل این است که من در کارگاه گیمیفیکیشن از گیمیفیکیشن استفاده کنم!

رنک‌بندی کتاب در آمازون

وقتی که شما توی سایت هایی مثل آمازون، رنک‌بندی کتاب را نگاه می‌کنید متوجه می‌شوید که کتاب دارای رنک خوبی نیست! شاید با نگاه کردن به رنک‌بندی کتاب شما فکر کنید که این کتاب، کتاب خوبی نیست البته که من اکثر کتاب‌هایی که رنک خوبی دارند را وقتی می‌خوانم متوجه می‌شوم که برای اینکه رنک خوبی داشته باشی باید تا حدی زرد باشی! اما این کتاب زنک بالایی ندارد زیرا ممکن است فکر کنید که نویسنده در خود کتاب دارد با شما بازی می‌کند و بعضی‌ها با این موضوع راحت نیستند!

نکات مثبت کتاب

نویسنده کتاب طراحی اغواگرایانه تسلط خیلی زیادی به اپلیکیشن‌ها و محصولات متفاوت دارد و عمده‌ی درکی که شما از کتاب دارید به نوعی به ارتباط گیمیفیکیشن و ux می‌پردازد. نویسنده این موضوع را خیلی خوب می‌شناسد و تلاش دارد که فکر شما را با سوال‌هایی و حقایقی کنجکاو نگه دارد مثلا اینکه از دیدن یک آیپد یاد توالت میافتد و مقایسه می‌کند، ربط می‌دهد و… این‌ها همان چیزهایی هستند که به اسم Associative thinking در گیمیفیکیشن به آن نیاز داریم.در کتاب بالای 70 مثال متفاوت می‌بینید و این زیباست! یکی دیگر از مسائل جذاب کتاب داشتن یک نگاه زمانی است مثلا در طول زمان چه تغییری در طراحی‌های معمول انجام شده‌است.

ارتباط این کتاب با گیمیفیکیشن

یکی از خوبی‌های گیمیفیکیشن میان‌رشته‌ای بودن آن است و این باعث می‌شود که شما مجبور باشید که با دید افراد متفاوتی از صنایع متفاوت آشنا شوید. از جامعه‌شناس تا بازاریاب و طراح آموزشی. همه‌ی دیدهای متفاوت را باید بلد باشید و کتاب طراحی اغواگرایانه به نوعی، دید جدیدی به شما می‌دهد. نکته‌ی جالب این است که در بخش آخر کتاب هم نویسنده بیان می‌کند که بعضی‌ها به وی گفته‌اند این بهترین کتابی است که در زمینه‌ی گیمیفیکیشن خوانده‌اند!

سوالات جالب کتاب

برای مثال کتاب سوال می‌پرسد که چرا در چراغ راهنمایی ما از رنگ صورتی استفاده نمی‌کنیم یا مثلا چرا در طراحی دیالوگ‌ها نمی‌آییم و از شکل‌های عجیب و غریب استفاده کنیم. این‌ها سوالاتی هستند که مهم‌تر از جوابشان نوع تفکر برای رسیدن به جواب برای ما به عنوان طراح گیمیفیکیشن مهم است که البته روش این کتاب قابل تحسین است. در مجموع بعید می‌دانم در زمینه‌ی گیمیفیکیشن و ux کتاب بهتری از این کتاب پیدا کنید. برای داشتن pdf کتاب زیر این پست کامنت بگذارید.