طراحی راه‌حل‌های مبتنی بر بازی

مثال خلاقیت بررسی چند نمونه گیمیفیکیشن در رانه سوم

مثال خلاقیت
مثال خلاقیت

با سلام کامران حاتمی هستم از تیم آقای گیمیفیکیشن همانطور که قبلا دیدید رانه خلاقیت یک رانه طلایی در فریمورک قدرتمند اکتالیسیس می باشد.با هم به بررسی چند مثال خلاقیت در  این رانه می پردازیم.

1-مثال خلاقیت:جمع سپاری

در این مثال خلاقیت، یک مسئله را به میان جمع بیاندازید تا آن ها مسئله را به جای شما حل کنند و به جای اینکه از انرژی خود استفاده کنید از انرژی دیگر افراد استفاده کنید.خب برای شفاف تر شدن این بحث اجازه بدهید چند مثال بزنیم یکی از مسایل مشهور در این زمینه XPRIZE  است

مثال خلاقیت XPRIZE

XPRIZE  به افراد و تیم ها کمک می کند تا جدید ترین راه های استفاده از تکنولوژی را بدست آورند.یکی از مشهورترین این پروژه ها مثال FOLDIT است.FoldIt یک پروژه بود که دانشمندان می خواستند ساختار یک نوع ویروس را کشف کنند مسئله ای که حدود 15 سال آن ها را سردرگم کرده بود و آن ها ساختار یک نوع ویروس AIDS را درک نکرده بودنددر سال 2008 آن ها یک بازی درست کردند و کاری که دانشمندان در 15 سال نتوانستند انجام دهند بازیکنان در 10 روز انجام دادند.

مثال خلاقیت ناپلئون بناپارت

و یا مسئله  مشهور ناپلئون که به این صورت است که در جنگ، ناپلئون می‌خواست به سربازان خود که در جبهه آفریقا می جنگیدند  غذا برساند فرانسه پر بود از غذا اما در بین راه تمامی غذا ها فاسد می شدند ناپلئون این مسئله را جمع سپاری کرد و گفت هرکسی بتواند این مشکل ملی را حل کند به وی 60 هزار فرانک پول می دهد البته این پول مبلغ زیادی نیست و قطعا کسی که این مسئله را حل می کند به دنبال پول نیست بلکه مطرح شدن به عنوان یک ناجی ملی!

بعد از اینکه ناپلئون در جنگ شکست خورد جواب این مسئله داده شد و چیزی که امروز به عنوان کمپوت می شناسیم حاصل آن جمع سپاری می باشد.

یکی از پروژه هایی که شخصا در آن دخیل بودم پروژه جمع سپاری آثار شهدا بود در این پروژه باید با گیمیفیکیشن کاری می کردیم که مردم از مزار شهدا،خاطرات و … فایل آپلود کنند.

گیمیفیکیشن در جمع سپاری
گیمیفیکیشن در جمع سپاری

2-مثال خلاقیت :بازی که تبدیل به یک بازی ملی شد!

مثال خلاقیت بعدی ،بازی Star craft بازی بسیار محبوبی محسوب می شود.این بازی بصورت کلی یک نوع RST محسوب می شود یا Real Time Strategy و این یعنی شما در لحظه باید تصمیم بگیریم که چگونه تصمیم بگیریم از منابع خودمان استفاده کنیم.و باید خیلی سریع تصمیمات خود را عملی کنیم.هر بازی حدود 10 دقیقه تا یک ساعت طول می کشد.هرچه شما سریعتر تصمیم بگیرید راحت تر می توانید بر حریف خود پیروز شوید.در اینجا یک مفهوم مطرح می گردد به نام APM یا َ Action per Minute یعنی شما در هر دقیقه چند فعالیت انجام می دهید یعنی چند بار به کارگران خود دستور می دهید و ….

برای کسی که این بازی را دفعه اول بازی می کند این عدد حدود 10 است اما برای بازیکنان حرفه ای این عدد نزدیک به 350 است!عددی باور نکردنی!وقتی با یکی از بازیکنان حرفه ای در این ورزش صحبت شد وی گفت من در مواقعی که بازی نمی کنم به مچ دست هایم کیسه شن می بندم.و این عمل باعث قوی تر شدن دست وی و انحام سریع تر کارها می شد.در کره جنوبی شما اگر یک بازیکن نه خیلی تاپ باشید می توانید تا 300 هزار دلار در سال از این بازی پول داشته باشید.نکته عجیب برای ما ایرانی ها این است که در ورزشگاه فوتبال بازی های این افراد به نمایش در می آید.

چرا استارکرفت محبوب است؟

علتی که این بازی اینقدر محبوب است یا بازی هایی مانند World of warcraft این است که از عنصر خلاقیت کاربر استفاده می کنند و یک فیدبک سریع به کاربر یا بهتر بگوییم بازیکن می دهند.اعتیاد به این بازی ها به میزان عجیبی زیاد است.بطور مثال در بازی وارکرفت یک بازیکن عادی هفته ای 42 ساعت به صورت متوسط وقت می گذارد چیزی نزدیک به یک کار نیمه وقت! همچنین وبسایتی وجود دارد که همسران کسانی که به این بازی اعتیاد دارند در آنجا به دنبال راهکارهایی هستند تا همسرشان به زندگی عادی بازگردند!

3-مثال خلاقیت : خستگی گیمیفیکیشن

یکی از سوالات مهمی که در خیلی از جلسات از من پرسیده می شود این است که آیا گیمیفیکیشن یک چیز کوتاه مدت نیست؟ آقای کامران حاتمی! بازی که شما می گویید از لحاظ زمانی به نظر نمیرسد که بیشتر از 1 ماه کاربر را درگیر کند بعد از 1 ماه تمام انگیجمنت از بین می رود؟ در پاسخ باید گفت مثال خلاقیت که زمان چندین ساله ای کاربر را درگیر نگه دارد بسیار کم است! آن هم به دلایل زیر:

  1. واقعا دلیلی برای اینکه شما یک بازی را انجام بدهید نیست و این بزرگترین مشکل بازی است بازی باعث می شود خلاقیت شما افزایش پیدا کند، هوش شما بهتر شود و …. اما واقعا کسی مجبور به انجام یک بازی نیست یک جمله معروف در این زمینه وجود دارد که می گوید.(if you must play you don’t play)
  2. اکثر بازی ها برای فاز نهایی بازی برنامه خاصی ندارند و دیگر جذاب نیست.
  3. گیمیفیکیشن نسبت به گیم مانند مثل ملودی نسبت به یک آهنگ است خود گیم ها نهایتا تا 6 ماه جذاب هستند.
خستگی گیمیفیکیشن
خستگی گیمیفیکیشن

بازی مثل StarCraft مورد پایان بازی را خیلی جذاب نگه می دارند.این بازی حدود 13 سال است که هنوز جذاب است.نکته جالب تر این است که کسانی که در روز 1 ساعت این بازی را انجام می دهند در مجموع باهوش تر می شوند! و این قدرت رانه سوم می باشد.در حقیقت وقتی کاربر می تواند با خلاقیت خود احتمالات نامحدودی ایجاد کند نیاز به ساخت مرحله جدیدی ندارید.

بازی مثال tic tac toe یا همان دوز خودمان را در نظر بگیرید . درست است که ابن بازی ماندگار شده است اما ما این بازی را تنها در کودکی بازی می کنیم و وقتی متوجه می شویم اگر مهره اول را در خانه وسط بگذاریم حداقل نمی بازیم دیگر بازی برای ما جذاب نیست! بازی دیگری که باید حتما راجع به آن صحبت کنیم شطرنج است بازی که به شخصه معتاد آن هستم و در سایت chess.com  از حدود 12 سال پیش تا الان حدود 25000 ساعت آنلاین بازی کرده ام!!! تعدادحالت هایی که می توان شطرنج بازی کرد ده بتوان چهل برابر تعداد اتم های زمین است!!کمی به این عدد دقت کنید!این یعنی خلاقیت نامحدود و به همین دلیل است که هنوز هم شطرنج یک بازی شدیدا جذاب است!

درس مهمی که از این ماجرا باید بگیرید این است که در یک بازی هیچ وقت روش های بردن را محدود نکنید به طور مثال در بازی لگو اگر به 1000 کودک 100 قطعه لگو بدهیم تقریبا محال است که با یک ترتیب یک شکل را درست کنند و این یعنی خلاقیت!

4-مثال خلاقیت:داو؛ زیبایی واقعی خود را به اشتراک بگذار

5-مثال خلاقیت :خلاقیت در بازی ها

همان طور که پیش تر توضیح دادیم خلاقیت عنصر مهم گیمیفیکیشن است.مثال خلاقیت بعدی که  باید راجع به آن حتما صحبت کنیم بازیmagic است. این بازی طرفداران خاص خودش را داشت.در این بازی ، بازیکنان  باید تمامی کارت ها را بشناسند و بدانند هر کارت روی کارت دیگر چه اثری دارد به طور مثال بی بی خشت روی شاه پیک کدام یک بنده است ویا 8 دل روی 9 پیک چه اثری دارد (برای فهم بیشتر این گونه بیان شد وگرنه اصل بازی پیچیده است).

حدود 100 کارت وجود دارد و  اگر می خواهیم همانند بگیریم فهمیدن قواعد این بازی  مثل این است که شما تمامی عناصر جدول مندلیف را حفظ باشید و این یعنی  اینکه عدد اتمی هر عنصر ، وزن هر عنصر و اندازه عنصر چقدر است و این عناصر  روی هم چه تاثیری می توانند داشته باشند.نکته تعجب بر انگیز این است که یک کودک 10 ساله در این بازی  نوع خاصی رفتار می کند و این بازی را با این حجم از اطلاعات تنها در عرض یک هفته یاد می گیرد.

اما همین کودک برای یادگیری جدول مندلیف چه میزان زمان برای یادگیری نیاز دارد؟ وقتی خلاقیت کاربر را درگیر می کنید، زمان یادگیری بسیار کوتاه می شود. یکی از دلایلی که شاید یادگیری جدول مندلیف اصلا به این آسانی نیست و زمان بسیار طولانی را لازم است صرف آن بکنیم این است که این فعالیت هیچ  هدف خاصی ندارد شاید صرفا برای یک نمره. این قضیه ای نیست که بخواهد خلاقیت کاربر را درگیر کند؟

حتما افرادی را می شناسید که در زمینه هایی بسیار خنگ باشند! اما در زمینه های دیگری بسیار باهوش یک دلیل این قضیه دقیقا همین قضیه است که افراد در خیلی از قضایا متوجه هدف نهایی نیستند و خلاقیت خود را درگیر نمی کنند و اینجاست که گیمیفیکیشن بسیار می تواند به افراد کمک کند!این مثال خلاقیت برای آموزش کودکان بسیار مفید است!

6-مثال خلاقیت :آخر بازی افتضاح

همانطور که در ترم مقدماتی صحبت کردیم آخرین فاز یک بازی end game هست.نکته جالب توجه این است که اگر این مورد به خوبی طراحی شود یک بازی همیشه جذاب خواهد بود قطعا متوجه منظور من شده اید اکثر طراحان بازی آخر بازی را خوب طراحی نکرده اند!

مثال خلاقیت بعدی ، یکی ایده جالب draw something بود این ایده در سال 2012 خیلی خوب گرفت و در 7 هفته اول 35 میلیون نصب گرفت بعد از این رشد خیره کننده کمپانی zynga این اپ رو به 200 میلیون دلار خرید خود بازی به این شکل بود که یک کلمه میدیم تو بیا نقاشی کن طرف بعدی باید حدس بزنه این بازی حتی پول هم در می آورد و شما برای داشتن ابزارهای نقاشی حرفه ای می توانستید پول پرداخت کنید بعد از مدتی این ایده دیگه خلاقانه نبود حتی کلمات جدیدی هم در کار نبود بعضی افراد خود کلمه را نقاشی می کردند تا حریفشان کلمه را حدس بزند و امتیاز بگیرند کم کم بازی برای عده زیادی مسخره شد و این بازی به سرعت از گوشی افراد زیادی پاک شد.وقتی به آخر بازی فکر نمی کنید همچنین مشکلاتی برای شما پیش می آید!

7مثال خلاقیت:-Cent Mille Milliards de Poèmes

فکر میکنم نیازی به توضیح خاصی برای این مورد نیست جز مشاهده مثال خلاقیت نهایی در ویدئو زیر.

تصویر کامران حاتمی
کامران حاتمی
حدود 10 سالی است که در حوزه گیمیفیگیشن و طراحی رفتار به‌صورت تخصصی فعالیت می‌کنم و علاقه زیادی به ترویج این موضوعات در ایران دارم. آقای گیمیفیکیشن یک تیم است و من کامران حاتمی، مدیر این تیم پرانرژی و حرفه‌ای هستم. پیش‌زمینه تحصیلی مهندسی کامپیوتر (از علم و صنعت) و MBA (از امیرکبیر) دارم و در مسیر فعالیتم در حوزه گیمیفیکیشن، مطالعات گسترده‌ای در زمینه‌های نوروساینس، روان‌شناسی و علوم رفتاری داشتم. هم‌چنین کتاب‌های طراحی گیمیفیکیشن، گیمیفیکیشن در تدریس، هر آنچه باید درباره طراحی بازی‌های آموزشی اثربخش بدانید، ۱۴ روز تا شادی پایدار و اضطراب را ترجمه کرده‌ام. در حال حاضر در سوئد هستم.

یک پاسخ

  1. ببینید ملت ایران آدم های نجیب و احساسی هستند اغلب، میتونیم با ساخت یه کلیپ‌ تصویری عالی و انتشار آن در تلوزیون و فضاها مجازی اون حس حماسی رو در مردم ایجاد کرد تا برای جمع آوری آثار شهدای جنگ خودشون عاشقانه داوطلب شن

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

فهرست مطالب