گیمیفیکیشن تخلفات رانندگی؛ بلیط بخت آزمایی یا برگه جریمه؟

طبق تعریف گیمیفیکیشن ما می توانیم هرچیزی را گیمیفای کنیم به جز یک چیز و خوشبختانه آن چیز تخلفات رانندگی نیست(اگر هنوز نمی دانید گیمیفیکیشن چیست کلیک کنید) اما گیمیفیکیشن تخلفات رانندگی به چه معناست؟آیا می توان برای کاهش تخلفات رانندگی از گیمیفیکیشن استفاده کرد؟ (پرداخت عوارض منظور نیست)

گیمیفیکیشن تخلفات رانندگی چیست؟

دوربین های کنترل سرعت در سراسر دنیا یک وظیفه ی مشخص داند آنها از متخلفینی که سرعت زیادی دارند عکس می گیرند و آنها را جریمه می کنند، سپس عکس را به همراه جریمه برای متخلف می فرستند.در بعضی کشورهای اسکاندیناوی میزان جریمه بر اساس درآمد شخص متخلف است نه بر اساس میزان سرعتی که وی تخلف کرده است.اما اصل همیشگی این بوده است که کسانی که از حد مشخص تخطی کنند جریمه می شوند. برخلاف این پس‌زمینه و طبق یک مسابقه بنام “تئوری فان” آقای ریجاردسون که یک طراح بازی اهل سانفرانسیسکو هست بخت آزمایی دوربین کنترل سرعت را طراحی کرد .مفهوم این بازی ساده است به جای اینکه تنها افراد متخلف را شناسایی کنیم سرعت تمامی ماشین ها را در لحظه عبور ثبت می کنیم سپس افرادی که سرعت قانونی دارند می توانند وارد قرعه کشی شوند که در آن پولی که از متخلفان به دست آمده است را می توانند ببرند. تاثیر اینکار فوری بود. سرعت در لحظه عبور 20 درصد کاهش یافت و مردم به این باور رسیده بودند که این یه ایده خارق العاده هست.

تغییر رفتار اجتماعی با استفاده از گیمیفیکیشن

نکته جالب توجه این است که با توجه به مطالعه ای که در حوزه گیمیفیکیشن داشته ام به این نتیجه رسیده ام که همواره یکی از زمینه هایی که مخصوصا در اروپا برای تغییر رفتار شهروندان مورد توجه قرار می گیرد الگوریتم زیر است:

1. یک حد مشخص برای تعیین متخلفان و غیر متخلفان تعیین کنید(حداکثر سرعت)
2. افرادی که متخلف هستند را جریمه کنید مجموع پول این افراد را مشخص کنید
3. افراد غیر متخلف را شناسایی کنید و مبلغ جایزه را بین این افراد تقسیم کنید

فارغ از اینکه این ایده در ایران،یک ایده خوب هست یا نه باید گفت این ایده در ایران عملی نیست! یکی از مهم ترین مسائلی که موقع طراحی گیمیفیکیشن ، باید در نظر بگیرید مسائل حقوقی و شرعی است! برای مثال گیمیفیکیشن تخلفات رانندگی در ایران غیر شرعی است! یعنی این راهکار حالت قمار پیدا می کند! اما نمی توان کتمان کرد که برخی از یافته ها نشان می دهد که گیمیفیکیشن تخلفات رانندگی موفق عمل کرده است.