5 باور اشتباه راجع به گیمیفیکیشن در ایران

هرچند ایده‌ی کلی گیمیفیکیشن بسیار قدیمی است اما این واژه‌، یک واژه‌ی جدید است که در سالیان اخیر به گوش عده زیادی از افراد رسیده است متاسفانه باور اشتباه راجع به گیمیفیکیشن در ایران زیاد وجود دارد که به آن می‌پردازیم.

1-گیمیفیکیشن یعنی رقابت

اساس به وجود آمدن گیمیفیکیشن این است که بازی‌ بسیار ترغیب‌کننده است. همان‌طور که بارها گفته‌ام ما در ایران دچار فقر بازی هستیم و افراد نسبت به هم‌سن و سال‌های خارجی خود بازی‌های متنوع کمتری انجام داده‌اند. بنابراین شاید باید به آن‌ها حق داد که این گونه فکر کنند که در تمامی بازی‌ها رقابت وجود دارد و بازی می‌بایست حتما برنده و بازنده داشته باشد.

نتیجه‌ی این تفکر این است که همه با هم رقابت می‌کنند. پس باید به برنده پاداش بدهیم(نشان و امتیاز)و بر اساس امتیاز(لیدربورد) برندگان را مشخص کنیم و..

برای همین هم هست که در 90 درصد جلساتی که قرار است راجع به یک  پروژه گیمیفیکیشن صحبت کنیم افراد می‌گویند:”چیزی شبیه کوییز آو کینگز می‌خواهم که افراد با هم رقابت کنند”. اما باید بر اساس طبقه‌‌ بندی بلوم مشخص کنیم که دقیقا جنس پروژه چه باشد.

باید گفت که ما دسته‌ی دیگری از بازی‌ها داریم، مثلا بازی “پندمیک”. در این بازی‌ها بازیکنان با هم تشکیل یک گروه را می‌دهند و با خود بازی رقابت می‌کنند. یعنی در انتها یا همه با هم می‌بریم و یا همه با هم می‌بازیم همان‌طور که حدس می‌زنید طراحی این بازی‌ها به مراتب سخت‌تر از بازی‌های برنده بازنده هست. بنابر این این نوع بازی‌ها کمتر دیده می‌شوند. اما بر اساس “تجربه‌ی شخصی کافه بازی داری” به شما می‌گویم که جذابیت آن‌ها بیشتر از بازی‌های برنده بازنده است!

2-گیمیفیکیشن یعنی یک ظاهر جادویی عجیب غریب

یک روز به همراه یکی از دوستانم که می‌خواست یک پروژه‌ی نرم افزاری انجام دهد به پیش کارفرما رفتیم تا وی  از ایده‌های میلیارد دلاری خود صحبت کند. وی می‌گفت : “آره من  صندوقچه‌های خفن کلش می‌خوام توی بازی بیارم با همون ظاهر و من گیمیفیکیشن می‌زنم و…”

یکی از دیدهای جالبی که راجع به گیمیفیکیشن وجود دارد دقیقا همین است! که خیلی‌ها فکر می‌کنند قیافه‌ی محصول ما باید مثل بازی شود تا بگوییم محصول ما گیمیفاید شده است! نکته‌ی مهمی که باید بدانید این است که در نهایت طراحی بازی و طراحی گیمیفیکیشن مهم‌ترین کاری که ما می‌کنیم طراحی تجربه کاربر است. چیزهایی مثل پوینت بج لیدبورد و… تنها کمک می‌کنند که این تجربه بهتر شود. پس اگر برای کاربرتان هیچ تجربه‌ی خاصی قرار نیست فراهم کنید اضافه کردن شکل های بازی‌گون تنها تجربه را برای کاربر سردرگم کننده‌تر می‌کند!

3-گیمیفیکیشن یعنی اضافه کردن پوینت ،بج و لیدبورد

یکی از مهم‌ترین نقدها به گیمیفیکیشن در دنیا این است که طراحان گیمیفیکیشن می‌خواهند با دادن امتیاز، نشان و یک جدول برندگان تمامی مشکلات دنیا را حل کنند! شهوت استفاده از این سه عنصر شیطانی بسیار زیاد است! دلیلش هم مشخص است! این کار ساده‌ترین کار ممکن است!

اینکه بخواهیم تمام مشکلات دنیا را با این سه عنصر حل کنیم، صرفا نشان از ساده‌انگاری ماست و باعث می‌شود که نتوانیم مشکلات را دقیق ببینیم.

4-گیمیفیکیشن یعنی فقط اضافه کردن فیدبک

این باور بسیار اشتباه ریشه در این موضوع دارد که خیلی‌ها فکر می‌کردند که آن چیزی که واقعا بازی‌ها را جذاب می‌کند فیدبک‌های تصویری و آستتیکس  است. خیلی‌ها به اشتباه فکر کردند که واقعا این فیدبک‌های تصویری است که باعث می‌شود بازیکنان به بازی کردن ادامه دهن. اما این مکانیک‌ها در حقیقت قله کوه یخی است که کاربر می‌بیند اما در اعماق این کوه یخی داستان‌سرایی و محتوا و صد البته چویس است که یک بازی را جذاب می‌کند.

5-انگیزه‌های بیرونی باعث دوام انگیزه می‌شوند

این مورد یکی از مهم‌ترین اشتباهاتی است که خیلی‌ها دارند تقریبا گیمیفیکیشن در ایران به این قضیه عادت کرده که خیلی‌ها فکر می‌کنند که جوایز انگیزه افراد را حفظ می‌کند. خیلی‌های دیگر نیز فکر می کنند که ما تنها به انگیزه درونی نیاز داریم اما به نظر من ما ترکیبی از این دو مورد را نیاز داریم.

چیزی که در ایران به نظرم می‌رسد این است که شما باید با انگیزه بیرونی صرفا کاری کنید که کاربر وارد تجربه‌ی طراحی شده توسط شما شود سپس در بازی از انگیزه‌های درونی استفاده کنید. البته حالت بهینه برای من این است که برای وارد کردن افراد هم یک انگیزه درونی و هم یک انگیزه بیرونی به وی بدهید. مراحل یک بازی پست مهمیست که در این زمینه باید بخوانید!