طراحی راه‌حل‌های مبتنی بر بازی

استارتاپ‌ و گیمیفیکیشن چیستی چرایی چگونگی

استارتاپ‌ و گیمیفیکیشن چیستی چرایی چگونگی
استارتاپ‌ و گیمیفیکیشن چیستی چرایی چگونگی

همانطور که می‌دانید حرف اول و اخر در تمامی استارتاپ‌‌ها و بیزنس‌های کوچک را کاربر یا همان مشتری می‌زند. در واقع دغدغه تمامی مدیران این بخش‌ها درگیر کردن و وفادارساختن کاربران می‌باشد. می‌توان گفت درگیرساختن ذهنی کاربر نقش اصلی را در موفیت یا شکست یک محصول ایفا می کند.

استارتاپ‌‌ها از تاکتیک‌های مختلفی مانند ابزارها و رسانه‌های اجتماعی، موبایل و نوتیفیکیشن برای جذب مخاطب و ایجاد وفاداری آن‌ها استفاده می‌کنند. در حالی که همه‌ی این تکنیک‌ها ممکن است بسیار موثر واقع شوند، اما این‌ها باعث نمی‌شوند تا مخاطب به محصول برسد. یکی از استراتژی‌هایی که جدیدا بسیار استفاده می‌شود و به طور کامل درگیری کاربر و وفادارسازی وی را مدیریت می‌کند گیمیفیکیشن است.

چرا گیمیفیکیشن ؟

درگیری کاربر

گیمیفای کردن یک محصول یا یک وبسایت یک راه مطمئن برای انگیج کردن کاربران است. با به کاربردن مکانیک‌های بازی روی محصول، شانس استفاده از محصول افزایش می‌یابد. علاوه براینT کاربران با ویژگی‌های محصول آشنا می‌شوند. چیزی که به آن آموزش به مشتری می‌گوییم.

تمایز محصول

ممکن است در یک مارکت، ده‌ها محصول مشابه با محصول شما وجود داشته باشد. در نتیجه می‌توان با به کاربردن عناصر بازی به محصول، آن را از سایر محصولات مشابه در بازار تمیز داد. با این کار باعث می‌شود محصول شما بیشتر سرگرم‌کننده باشد تا رقابتی.

وفاداری کاربر

گیمیفیکیشن باعث ایجاد وفادارسازی می‌شود. کاربران یک اپ موبایل یا یک وبسایت خاص را ترجیح می‌دهند، به دلیل زمان، هزینه و احساساتی که توسط مکانیک‌های بازی سرمایه گذاری می‌کنند.

فراگیر شدن

وقتی کاربر در رابطه با یک محصول یا وبسایت احساس فان و سرگرمی می‌کند، در مورد آن صحبت می‌کند و آن را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارد. وقتی کاربران دستاوردها یا موقعیتشان را به اشتراک می‌گذارند، باعث می‌شود محصول شما فراگیر شود و در نتیجه شانس موفقیت محصول شما افزایش یابد.

افزایش درآمد

اگر تمرکز محصول  بر درآمد باشد، گیمیفیکیشن می‌تواند به طور مستقیم با افزایش استفاده و کاهش هزینه‌های خرید، درصد درآمد را افزایش دهد.

بهره وری بهتر

بعضی محصولات مانند ابزارهای مدیریت پروژه، حمایت از مشتری روی بهره وری متمرکز شده است. گیمیفای کردن این محصولات می‌تواند بهره وری کاربران را با اندازه گیری، مانیتورینگ و پاداش دادن به آنها به طور واضحی افزایش دهد.

گیمیفیکیشن برای استارتاپ ها
گیمیفیکیشن برای استارتاپ‌ ها

چگونه محصول خود را گیمیفای کنیم؟

گیمیفیکیشن بخشی از محصول است، نه خود محصول

مخاطب و کاربر را بیش از حد با به کاربردن مکانیک‌های بازی در محصول گیج نکنید. گیمیفیکیشن برای محصول ساخته می‌شود، بنابراین کاربران می‌توانند مشکل خود را حل کنند یا سرگرم شوند. نقش گیمیفیکیشن در اینجا، اضافه کردن لایه تعاملی و انگیجمنتی به محصول است.

تم گیمیفیکیشن باید متناسب با محصول باشد

وقتی تم بازی مشابه محصول باشد، شما یک ترکیب قوی و موفق خواهید داشت. علاوه براین، رعایت تم باعث افزایش وفاداری کاربر نیز می‌شود. به عنوان مثال، تم یک محصول جدی و مکانیک‌های بازی به کار رفته در آن باید کاملا متفاوت از یک سایت اجتماعی باشد. گیمیفیکیشن برای استارتاپ‌ نیز  از این قاعده جدا نیست.

جوایز سریع و قابل دسترس

جوایز و پاداش‌ها برای کاربران باید سریع و تدریجی باشد. اگر دستاوردها خیلی سخت و مشکل باشند یا پاداش‌ها در طولانی مدت به دست آیند، کاربران توجه خود را به متریک‌ها و معیارها از دست می‌دهند و در مجموع از علاقه‌ی آن‌ها کم می‌شود.

منافع، نه فقط مدالها

هر طرح پاداشی فقط زمانی نتیجه خواهد داد که مفید و کاربردی باشد. در حالی که نشان‌ها (Badge) ممکن است همه‌ی مواقع جواب ندهد. جوایز حقیقی برای کاربران می‌تواند مزایای بیشتری نیز اضافه کند مثلا باعث وفاداری کاربر نیز می‌شود.

گیمیفیکیشن اجتماعی است

گیمیفیکیشن ذاتا اجتماعی و فراگیر است. کاربران دوست دارند تا با جامعه ارتباط برقرار کنند، سطح خود را نشان دهند، و آن‌ها را از دستاوردهایشان آگاه سازند. این‌ها را در قالب یک بازی مرتبط با محصول خود بسازید.

جنبه سوشال گیمیفیکیشن
جنبه سوشال گیمیفیکیشن

همپوشانی ارزش کسب و کار و ارزش کاربر

یک گیمیفیکیشن موفق، با اهداف بیزنسی و فعالیت و رفتار کاربر همسو و هم جهت است. هر ناهماهنگی بین این دو طرف باعث شکست حتمی محصول می‌شود.

نگرانی‌ها راجع به استفاده از گیمیفیکیشن در استارتاپ‌ ها

و اما نگرانی‌هایی که در رابطه با این موضوع وجود دارد شامل زیر می‌شود:

محصول بد

گیمیفای کردن یک محصول ضعیف، آن را خوب یا موفق نمی‌کند. در واقع گیمیفای کردن باعث نمی‌شود آن به یک محصول خوب تبدیل شود. یک محصول در درجه اول به کیفیت خود وابسته است. گیمیفیکیشن صرفا شانس موفقیت محصول را افزایش می‌دهد.

مخالفت‌ها

مانند هر رقابت دیگری، امکان وجود اختلافات به دلیل وجود مسائل متفاوت وجود دارد. که این می‌تواند در محاسبه امتیازات، جوایز، پاداش‌ها یا خود بازی باشد. برای رفع این مشکل شما نیاز به تفکیک پذیری اجزا مختلف دارید.

امکان تقلب

تقلب کردن در سیستم می‌تواند یک نگرانی باشد، مخصوصا وقتی مزایای پولی مانند کارت هدیه و امثال آن بخشی از گیمیفیکیشن باشند. باید نسبت به به کاربردن این اجزا در محصول خود هشیار باشید.

بازیکنان جدید در مقابل قدیم

تقریبا تمام بازی‌ها از عناصر گیمیفیکیشن مثل امتیاز، سطح و امثال آن را به کاربران قدیمی نسبت به کاربران تازه وارد سیستم پیشنهاد می‌دهند. اما ممکن است گاهی اوقات این ویژگی باعث آسیب رسیدن به کاربر جدید نسبت به محصول شود.

محتوای جدید

بازی‌ها به مرور زمان، قدیمی می‌شوند و جذابیت خود را از دست می‌دهند. در نتیجه کاربران خسته می‌شوند. یکی از چالش‌های گیمیفیکیشن این است که چگونه محتوای جدید بدون تاثیر زیاد بر دینامیک‌های بازی تولید کنیم.

بودجه هزینه‌ها

گیمیفیکیشن یک محصول باعث افزایش هزینه‌ها می‌شود. این هزینه‌ها می‌تواند شامل پول، تلاش و زمان باشد. که باید کاملا نسبت به آن یک پلن شفاف و واضح داشته باشید.

کلام آخر

صرف نظر از یک محصول خوب، یک استارتاپ‌ نیاز به حمایت مناسب محصول، پذیرش، تعامل و انگیجمنت کاربر برای موفقیت دارد. گیمیفیکیشن یکی از استراتژی‌هایی است که برای همه این موارد بسیار مفید است. در ایران استارتاپ‌ها دو مشکل اساسی دارند نخست آنکه در جذب کاربر ناموفق هستند و دوم اینکه نمی‌توانند حتی به همان معدود افرادی که دسترسی دارند نشان دهند چه ویژگی‌های خاصی دارند.

کاربران در ایران خیلی با این قضیه آشنا نیستند آخرین باری که یک محصول خیلی خیلی متفاوت را دیدید کی بوده؟ از طرف دیگر تعداد محصولاتی که واقعا از گیمیفیکیشن برای پروموت کردن خود استفاده می‌کنند عملا کمتر از انگشتان یک دست است. پس حتی اگر تلاش شما در این زمینه خیلی حرفه ای نباشد شانس موفقیت شما بالاست.

در صورتی که در طراحی گیمیفیکیشن نیاز به کمک داشتید می‌توانید از طریق فرم صفحه درباره ما می‌توانید با ما در ارتباط باشید تا یک جلسه مشاوره رایگان داشته باشید. همچنین با توجه به اینکه ما اولین پلتفرم گیمیفیکیشن ایران را ساخته‌ایم، در پیاده‌سازی نیز می‌توانیم به شما کمک کنیم.

تصویر کامران حاتمی
کامران حاتمی
حدود 10 سالی است که در حوزه گیمیفیگیشن و طراحی رفتار به‌صورت تخصصی فعالیت می‌کنم و علاقه زیادی به ترویج این موضوعات در ایران دارم. آقای گیمیفیکیشن یک تیم است و من کامران حاتمی، مدیر این تیم پرانرژی و حرفه‌ای هستم. پیش‌زمینه تحصیلی مهندسی کامپیوتر (از علم و صنعت) و MBA (از امیرکبیر) دارم و در مسیر فعالیتم در حوزه گیمیفیکیشن، مطالعات گسترده‌ای در زمینه‌های نوروساینس، روان‌شناسی و علوم رفتاری داشتم. هم‌چنین کتاب‌های طراحی گیمیفیکیشن، گیمیفیکیشن در تدریس، هر آنچه باید درباره طراحی بازی‌های آموزشی اثربخش بدانید، ۱۴ روز تا شادی پایدار و اضطراب را ترجمه کرده‌ام. در حال حاضر در سوئد هستم.

4 پاسخ

  1. سلام
    ممنون از مطالب خوب تون یه سوالی داشتم برای افزایش فروش فرمودین گیمیفیکیشن بطور مستقیم با افزایش استفاده و کاهش هزینه‌های خرید، درصد درآمد را افزایش دهد. چطور این اتفاق میوفته؟

    1. شاید یکم بد نئشتم واقعا!ببین مثلا من یه سایتی دارم حالا میام با گیمیفیکیشن جذاب ترش میکنم یعنی کاربر بیشتر خوشش میاد احتمال خریدش بیشتر میشه
      این میشه بخشی که گیمیفیکیشن در توسعه محصول هست بخش دیگش میشه گیمیفیکیشن در بازاریابی توی اینجا با گیمیفیکیشن میام هزینه های تبلیغاتم رو بشدت میارم پایین

  2. سلام
    خواستم تشکر کنم از بابت ترجمه کتاب طراحی گیمیفیکیشن و این کتابچه جعبه ابزار طراحی واقعا خیلی مفیده همه در زمینه گیمیفیکیشن اون کتاب رو سفارش میکردن و من چون زبان اصلی بود نمیتونستم استفاده کنم‌ولی الان واقعا این ترجمه روان کتاب به دردم خورد .بازم ممنون سلامت و برقرار باشید .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

فهرست مطالب