گیمیفیکیشن در داروسازی معرفی چند روش کلیدی

در عصر دیجیتال کنونی، تحولاتی گسترده در صنعت داروسازی در حال وقوع است. یکی از این تحولات چشم‌گیر، استفاده از گیمیفیکیشن  در داروسازی است که جای خود را باز کرده‌است. گیمیفیکیشن، که به معنای به‌کارگیری عناصر بازی در زمینه‌های غیر بازی است، می‌تواند در حیطه‌های مختلف داروسازی کمک شایانی کند.

با توجه به گستردگی رشته‌ی داروسازی، بخش‌های متعددی مانند شرکت‌های داروسازی (تولید، واردات و پخش)، مراکز آموزشی، بیمارستان‌ها و داروخانه‌ها، می‌توانند از گیمیفیکیشن در ارتقای عملکرد و دستیابی سریع‌تر به اهداف خود استفاده کنند. پیشتر راجع به گیمیفیکیشن سلامت و بازی مثبت گفتیم، اما حال به بررسی دقیق داروسازی می‌پردازیم.

بازاریابی، تعامل با مشتری و وفاداری، آموزش و پایبندی بیماران، آموزش کارکنان، تحقیق و توسعه، افزایش تعامل و همکاری بین اعضای کادر درمان، کمپین‌های آگاه‌سازی و ارتقای سلامت، برنامه‌های ردیابی سلامت از مواردی هستند که می‌توان در آن‌ها از گیمیفیکیشن بهره برد.

مزایای استفاده از گیمیفیکیشن در داروسازی

1. افزایش مشارکت بیماران: گیمیفیکیشن با تبدیل فرآیندهای درمانی و آموزشی به فعالیت‌های سرگرم‌کننده، انگیزه‌ی بیماران را برای مشارکت بیشتر در فرآیند درمان افزایش می‌دهد. استفاده از بازی‌ها و طراحی پاداش مناسب می‌تواند حس مسئولیت و مشارکت را تقویت کند.
2. بهبود پایبندی به درمان: بازی‌ها و فعالیت‌های گیمیفیکیشن می‌توانند پایبندی بیماران به برنامه‌های درمانی را بهبود بخشند. با ایجاد انگیزه از طریق جوایز و تشویق‌های مجازی، بیماران ممکن است تمایل بیشتری به پیروی از رژیم‌های دارویی و درمانی داشته باشند.
3. تقویت یادگیری و آموزش به کادر درمان و کارکنان حوزه‌ی داروسازی: گیمیفیکیشن می‌تواند فرآیندهای آموزشی را جذاب‌تر و مؤثرتر کند. با استفاده از تکنیک‌های بازی، اطلاعات پیچیده به شیوه‌ای ساده و قابل فهم ارائه می‌شود که یادگیری را تسهیل و اطلاعات را بهتر در ذهن نگه‌می‌دارد. از این روش می‌توان به آموزش در خصوص داروها و درمان‌های جدید به کادر درمان و کارکنان حوزه‌ی داروسازی و بازآموزی آن‌ها کمک کرد.
4. افزایش انگیزه و مشارکت کارکنان: در آموزش و توسعه‌ی مهارت‌های کارکنان، گیمیفیکیشن می‌تواند به ایجاد انگیزه و افزایش تعامل کمک کند. بازی‌های آموزشی و مسابقات می‌توانند بهبود عملکرد و یادگیری کارکنان را تسریع کنند.
5. بهبود نتایج سلامتی: استفاده از گیمیفیکیشن می‌تواند به بهبود نتایج سلامتی کمک کند. بازی‌ها و ابزارهای گیمیفیکیشن می‌توانند به مدیریت بهتر بیماری‌ها، بهبود وضعیت روانی بیماران و کاهش علائم کمک کنند.
6. تسهیل تحقیق و توسعه: گیمیفیکیشن می‌تواند به تسریع فرآیند تحقیق و توسعه‌ی داروها و درمان‌ کمک کند. با استفاده از بازی‌های تعاملی، می‌توان اطلاعات و بازخوردهای مهمی از بیماران و کاربران جمع‌آوری کرد که به بهبود محصولات و خدمات کمک می‌کند.
7. جذب و نگهداری بیماران: با استفاده از تکنیک‌های گیمیفیکیشن، می‌توان بیماران را جذب و نگهداری کرد. بازی‌ها و چالش‌های متنوع می‌توانند تعامل و رضایت بیماران را افزایش دهند و آن‌ها را برای مدت طولانی‌تری درگیر کنند.

چالش‌های گیمیفیکیشن در صنعت داروسازی

با وجود مزایای فراوان، پیاده‌سازی گیمیفیکیشن در داروسازی با چالش‌هایی نیز همراه است:

1. طراحی و توسعه مناسب: طراحی بازی‌های موثر و جذاب برای آموزش و درمان نیاز به تخصص بالا دارد. طراحی نامناسب می‌تواند باعث عدم جذب کاربران و کاهش تأثیرگذاری بازی‌ها شود. استفاده از اصول طراحی اثربخش بازی‌های آموزشی و روانشناسی کاربر برای   ایجاد تجربیات مثبت و مفید بسیار مهم است.
2. مشارکت و تعامل کاربران: یکی از چالش‌های بزرگ در گیمیفیکیشن، جلب مشارکت و تعامل مستمر کاربران است. بسیاری از کاربران ممکن است به سرعت از فعالیت‌های گیمیفیکیشن خسته شوند یا تمایل نداشته باشند که به طور مداوم درگیر شوند.
3. جمع‌آوری و استفاده از داده‌ها: برای بهبود تجربیات گیمیفیکیشن و اندازه‌گیری تأثیرات آن، نیاز به جمع‌آوری و تحلیل داده‌های دقیق است. حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها، به ویژه در زمینه‌های سلامتی و دارویی، بسیار مهم است و باید به دقت مدیریت شود.
4. تطابق با مقررات و قوانین: صنعت داروسازی تحت نظارت و قوانین دقیق قرار دارد. پیاده‌سازی گیمیفیکیشن باید با مقررات قانونی و اخلاقی، از جمله حفظ حریم خصوصی و استانداردهای مربوط به تبلیغات دارویی، سازگار باشد.
5. اندازه‌گیری تأثیرات: ارزیابی اثرات گیمیفیکیشن بر روی نتایج درمانی و آموزش ممکن است پیچیده باشد. اندازه‌گیری تأثیر واقعی بازی‌ها بر رفتار کاربران و نتایج سلامتی نیاز به روش‌های دقیق تحقیق و تحلیل دارد.
6. مخاطرات و اشتباهات احتمالی: استفاده نادرست از گیمیفیکیشن می‌تواند به نتایج معکوس منجر شود. برای مثال، جوایز بیش از حد یا نادرست می‌توانند انگیزه‌های ناپایدار ایجاد کنند که ممکن است به نتیجه مطلوب نرسند.
7. پذیرش فرهنگی و اجتماعی: گیمیفیکیشن ممکن است در برخی فرهنگ‌ها یا گروه‌های اجتماعی به خوبی پذیرفته نشود. در نظر گرفتن تنوع فرهنگی و نیازهای مختلف کاربران هنگام طراحی و اجرای گیمیفیکیشن ضروری است.
8. تخصیص منابع: پیاده‌سازی و نگهداری سیستم‌های گیمیفیکیشن نیاز به تخصیص منابع مالی و زمانی دارد. این می‌تواند شامل هزینه‌های توسعه، پشتیبانی، و به‌روزرسانی مداوم سیستم‌ها باشد.

کارکردهای گیمیفیکیشن در داروسازی

در ادامه به بررسی برخی موارد موفق شرکت‌های داروسازی بزرگ دنیا می‌پردازیم. این موارد را می‌توان با توجه به گروه مخاطب آن‌ها به 5 دسته تقسیم کرد.

1-بازی برای عموم مردم:

بیشتر بازی‌های این دسته مربوط به کمپین‌های آگاهی‌بخشی می‌باشند. به عنوان مثال می‌توان به مهم‌ترین و بزرگ‌ترین پلتفرم آگاهی‌سازی داروسازی به نام Syrum اشاره کرد که توسط شرکت داروسازی Boehringer Ingelheim  طراحی شده است.

تا کنون کمپین‌های زیادی با موضوعات مختلف در این بستر اجرا شده‌اند. در این پلتفرم بازیکنان به عنوان یک شرکت داروسازی تحقیق و توسعه (R&D) بازی می‌کنند، که باید داروها را توسعه داده و وارد آزمایشات بالینی کنند. بازیکنان در توسعه‌ی داروهای نجات‌دهنده، راه‌اندازی آزمایشگاه‌های خود و ارائه‌ی داروهای جدید به بازار با یکدیگر رقابت می‌کنند.

از طرفی دیگر، شرکت داروسازی Takeda دست به ساخت بازی به نام IBD Unmasked زده‌است. در این بازی از ابرقهرمانان در جهت افزایش آگاهی عموم مردم در خصوص بیماری‌های التهابی روده، بهره‌گرفته شده‌است.

همچنین شرکت داروسازی Pfizer یک بازی به نام In-Game Covid-19 Vaccinations در همه‌گیری کرونا ساخت و در آن به آموزش سیستم ایمنی بدن و تشویق به واکسیناسیون پرداخت. برای کسب امتیازات درون بازی، بازیکنان با واکسینه کردن شخصیت‌های خود در یکی از مراکز درون بازی شروع می‌کردند. سپس، آن‌ها با استفاده از هشتگ InGameVaccine#، اثبات واکسیناسیون را در اینستاگرام یا توییتر ارسال می‌کردند. بازیکنان حداقل به یک دوز واکسن از هر شرکت دارویی نیاز داشتند. پس از تکمیل این مرحله، بانداژ مخصوصی روی بازوی شخصیت آن‌ها نمایان می‌شد که نشان‌دهنده‌ی یک سپر کامل در بازی است.

2-بازی برای بیماران:

در این نوع بازی‌ها با استفاده از گیمیفیکیشن بیماران را به آگاهی بیشتر در خصوص بیماری خود و افزایش پایبندی به درمان درست و موثر خود تشویق می‌کنند. به این کار آموزش به بیمار می‌گویند که پیشتر راجع به آن صحبت کردیم.

بازی RespiPoints یکی از بازی‌های شرکت داروسازی Boehringer Ingelheim می‌باشد که برای بیماران مبتلا به بیمارهای تنفسی طراحی شده‌است. در این بازی به بیماران در خصوص بیماریشان آموزش‌هایی داده می‌شود و همچنین این بازی به آن‌ها کمک می‌کند تا به صورت مداوم ز داروهای خود استفاده نمایند.

از دیگر بازی‌های این حیطه می‌توان به بازیMonster Manor اشاره کرد که توسط شرکت داروسازی Sanofi برای کمک به کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱ با تبدیل کنترل قند خون به یک فعالیت سرگرم‌کننده، ساخته شده‌است. بازی MySugr نیز برای مدیریت قند خون بیماران مبتلا به دیابت می‌باشد که توسط ششرکت داروسازی Roche ساخته شده‌است.

3-بازی برای کارکنان داروسازی:

این نوع بازی‌ها با آموزش و ارزشیابی کارکنان باعث افزایش عملکرد و انگیزه آن‌ها می‌شوند. شرکت داروسازی Omnicare برای افزایش انگیزه و عملکرد در کارکنان خود بازی OmniQuest را ساخته و اجرا می‌کند. شرکت داروسازی Novartis آموزش کارکنان خود در زمینه‌ی اصول اخلاقی کسب‌وکار بازی Quizrr را طراحی و اجرا کرد.

4-بازی برای کادر درمان:

این بازی‌ها عموما با هدف قراردادن دانش متخصصین کادر درمان ساخته می‌شوند. به عنوان مثال بازی Getting the correct gliptin dose که توسط شرکت داروسازیBoehringer Ingelheim  دوزینگ مورد نیاز داروها برای بیماری‌ها و شرایط مختلف را به کادر درمان آموزش می‌دهند.

جمع‌بندی

گیمیفیکیشن در داروسازی فرصتی منحصر به فرد برای بهبود تعاملات، آموزش و نتایج سلامت‌محور فراهم می‌آورد. با توجه به اینکه تیم ما اولین پلتفرم گیمیفیکیشن ایران را ایجاد کرده، اگر به دنبال راه‌حل‌های گیمیفیکیشن در داروسازی هستید، کافیست تا فرم صفحه درباره ما را پر کنید تا از یک ساعت مشاوره رایگان استفاده کنید.