طراحی راه‌حل‌های مبتنی بر بازی

کتاب گیمیفیکیشن

سلام کامران حاتمی هستم از تیم آقای گیمیفیکیشن به دلیل سوالات متعدد دوستان پیرامون کتاب‌های حوزه‌ی گیمیفیکیشن و اینکه چه کتابی را برای شروع گیمیفیکیشن باید مطالعه کنند تصمیم به نوشتن این مطلب گرفتم.(اگر هنوز نمی‌دانید گیمیفیکیشن چیست کلیک کنید)

اول باید بگویم این موضوع کاملا به زمان شما و حوزه ای که قرار است کار کنید، مرتبط است و این دو فاکتور بسیار تاثیر گذار هستند. به عنوان مثال حوزه منابع انسانی، بازاریابی، تولید محصول، آموزش، یادگیری و حتی زندگی شخصی بخش‌­های متفاوتی هستند که در هرکدام کتاب های تخصصی مربوط و مختص خودشان وجود دارد.

وقت کافی برای شروع گیمیفیکیشن دارید؟

در ابتدا اگر شما وقت زیادی برای خواندن گیمیفیکیشن ندارید بهترین کتاب کتاب طراحی گیمیفیکیشن است که تیم ما این کتاب را ترجمه کرده‌است. اما اگرشما وقت زیادی برای مطالعه دارید، بعد از خواندن کتاب طراحی گیمیفیکیشن و پیش از خواندن هرکتاب دیگری، کتاب Reality Is Broken نوشته خانم Jane McGonigal به شدت توصیه می­‌شود.

کتاب طراحی گیمیفیکیشن
کتاب طراحی گیمیفیکیشن

شروع گیمیفیکیشن در مدیریت منابع انسانی

اگر هدف و فعالیت شما کارکردن در حوزه‌ی منابع انسانی است، چندین کتاب اختصاصی نوشته شده‌است ولی فایل pdf آن‌ها در دسترس نیست و برای تهیه‌ی آن باید از سایت‌های خارجی اقدام کنید، مانند Human Resources Gamification و Gamification at work. ولی در این حوزه، کتاب انقلاب گیمیفیکیشن کتاب نسبتا خوبی است و مثال‌های زیادی در این حوزه آورده‌است.

البته این کتاب ساختار خوب و قوی ندارد و مانند  کتاب طراحی گیمیفیکیشن جذاب و شیوا نیست(نویسنده‌ی هر دو کتاب Gabe Zicherman است) البته یک کتاب فوق‌العاده که خودم آن را خوانده‌ام کتاب Enterprise gamification :Human Resource management است. من این کتاب را به وسیله‌ی یکی از دوستان از خارج کشور آورده‌ام و بهترین مثال‌های این حیطه در این کتاب وجود دارد.

همچنین کتاب not everyone gets a trophy نیز با اینکه کتابی مستقیما مربوط به گیمیفیکیشن نیست اما برای خواندن بد نیست و دید خوبی به شما می‌دهد. کتاب بعدی که پیشرفته‌تر است کتاب the Office Arcade است که برای شروع خوب نیست ولی در ادامه کتاب جذابی محسوب می‌شود.

شروع گیمیفیکیشن در مدیریت بازاریابی

در حوزه‌ی مارکتینگ اگر فعالیت می‌کنید، کتاب Press Start یک کتاب فوق‌العاده است. خوبی این کتاب این است که یک فرد که پروژه‌های عملی در این زمینه داشته است، این کتاب را نگارش کرده‌است و طعنه می‌زند به آقای پروفسور و آقای مشاور! که این افراد صرفا در جهت دیگری کار کرده اند و کتاب نوشته‌اند. این کتاب تنها کتاب خوب در این زمینه است. کتاب دیگر، کتاب Game-Base Marketing است که این کتاب بسیار ضعیف است! و توصیه ای به خواندن آن نمی‌کنم. بعد از این کتاب حتما کتاب Methods of persuation را بخوانید.

شروع گیمیفیکیشن در آموزش

در حوزه‌ی گیمیفیکیشن در آموزش و بازی جدی، کتاب طراحی اثربخش بازی‌های آموزشی بهترین کتاب است که آن را ترجمه هم کرده‌ام و واقعا کتاب بی‌نظیری است. کتاب دوم کتاب گیمیفیکیشن در تدریس است که برای معلم‌ها بسیار عالی است و آن را نیز ترجمه کرده‌ام. بزرگترین نفر در این زمینه آقای کارل کپ است که حتما به وبسایت وی و وبینارها و مطالبش رجوع کنید.

در این زمینه بیشترین کتاب‌های ممکن گیمیفیکیشن نوشته شده‌است. اگر معلم هستید کتاب Power Up Your Classroom هم کتاب خوبی خواهد بود و البته کارت قدرت برای معلمین را هم حتما ببینید.

شروع گیمیفیکیشن در زندگی شخصی

اگر در زندگی شخصی می خواهید تمرکز کنید،با اختلاف کتاب 14 روز تا شادی پایدار بهترین است که توسط من ترجمه شده‌است. ممکن است اندکی مرتبط نباشد ولی برای شروع این کتاب بسیار مفید می‌باشد. اگر در این حوزه قرار است فعالیت کنید، باید کتاب‌های بسیار زیادی را مطالعه کنید.

کتاب Enterprise gamification :Healthcare & Fitness از دیگر کتاب‌های خوب در این زمینه است. کتاب خوب دیگر در این زمینه سوپربتر است که ترکیب دو کتاب 14 روز و این کتاب، دوره کد تقلب را ایجاد کرده است.دوره کد تقلب

شروع گیمیفیکیشن در باشگاه مشتریان

در صورتی که قصد کار کردن در حوزه باشگاه مشتریان دارید کتاب Loyalty 3 می تواند مفید باشد این کتاب از نسل 3 وفاداری صحبت می کند و این موضوع را بیان می کند که وفاداری نسل 3 با ترکیب گیمیفیکیشن و بیگ دیتا به دست می آید. برای درک صحیح این کتاب باید مقداری دانش IT داشته باشید و برای مثال مفهوم کلان داده‌ها را درک کرده باشید در غیر این صورت خیلی این کتاب برای شما مناسب نخواهد بود!

شروع گیمیفیکیشن در فروش

در صورتی که در زمینه فروش کار می کنید یا به مباحث نورومارکتینگ علاقه دارید کتاب Pitch anything برای شخص شما نوشته شده‌است. البته فراموش نکنید که قبل از اینکه این کتاب را بخوانید کتاب Enterprise Gamification را مطالعه کنید. ماریو هرگر هم یک کتاب در این زمینه دارد که مثال‌های این حوزه را بیان می‌کند اما تمام مثال‌ها مربوط به شبیه‌سازهای آموزشی هستند! و خواندن آن کتاب را نیز توصیه نمی‌کنم. کتاب دیگر در این زمینه کتاب gamification playing for profit است.

گیمیفیکیشن در ایران

اگر به دنبال آموختن نوع برخورد جامعه ایران با گیمیفیکیشن هستید تنها راه حل شما کتاب الف تا ی گیمیفیکیشن است. کتاب الف تا ی گیمیفیکیشن به عنوان عیدی سال 98 به علاقه مندان گیمیفیکیشن و دوباره به صورت رایگان در اختیار این عزیزان قرار گرفت ذکر این نکته مهم است که این کتاب به هیچ وجه یک کتاب برای شروع یادگیری گیمیفیکیشن نیست!

این کتاب حاصل تجربه‌های کامران حاتمی در انجام پروژه‌های گیمیفیکیشن در ایران است کار کردن با افق کورش، ایرانسل، ستاره 500 مربع، شهرداری تهران، یونیلیور، کارگزاری مفید، کارگزاری خوارزمی، محله گل و بلبل عموپورنگ و استارتاپ‌هایی نظیر دکمه، وستا، تیکا، هنر درمان، طرفداری و… باعث شکل گیری این کتاب شد. این کتاب شامل آموزش یک سری مفاهیم گیمیفیکیشنی و البته باید ها و نباید های پروژه های گیمیفیکیشنی می باشد. برای دریافت اینجا کلیک کنید.

کتاب الف تا ی گیمیفیکیشن
کتاب الف تا ی گیمیفیکیشن

یک کتاب به جای همه این کتاب ها؟

اگر به طور کلی فقط قصد دارید یک تک کتاب را مطالعه کنید و دانش نسبتا خوبی را در این حوزه پیدا کرده باشید، توصیه آقای گیمیفیکیشن به شما کتاب طراحی گیمیفیکیشن  می‌باشد. کتاب دیگری به نام For The Win وجود دارد، که به نظر بنده این کتاب اندکی خشک است و خیلی جذاب نیست.

این کتاب در واقع به رشته تحریر در آمده یک دوره ویدئویی آنلاین از دانشگاه پنسیلوانیا می باشد که می‌توانید بجای خواندن کتاب کورس ویدیویی را ببینید. نکته دیگر اینکه مطالب این کتاب ممکن است اندکی قدیمی باشد. ممکن است توصیه بسیاری افراد برای شروع گیمیفیکیشن این کتاب باشد، من هم این کتاب را برای مطالعه شروع کردم اما مطالعه آن را با توجه به کتاب های خوب و جدیدی که اکنون داریم به هیچ عنوان توصیه نمی‌کنم.